آلدکول ۰۳

صنعت دامپروری مدرن سیستم پرورش متراکم(intensive)، حیوانات اهلی را در معرض بیماریهای ویروسی متعددی قرار می‌دهد که باعث افزایش مرگ و میر، کاهش تولید و سوددهی کمتر می‌‌‌گردد. ضدعفونی کننده‌ها می‌توانند این خطر‌ها را به حداقل رسانده وازرشدمیکروارگانیسم‌های بیماریزاجلوگیری نمایند.

شرکت EWABO آلمان تولیدکننده ضدعفونی آلدکول۰۳ با فرمولی بسیار فعال و اختصاصی، حاوی فرمالدئید،گلوتارآلدئید ونسل چهارم ترکیبات چهارتایی آمونیم می‌باشد.این گروه از ترکیبات چهارتایی آمونیم به لحاظ دارا‌بودن قابلیت میکروب‌کشی بالا و افزایش مقاومت در برابر بار پروتئینی و سختی آب بر سایر ترکیبات آمونیم ارجحیت دارند.

آلدکول۰۳ ترکیبی از چندین ماده میکروب کش بوده و بنابراین نسبت به ضدعفونی کننده‌های تک فرمولی اثربخشی بهتری از خود نشان می‌دهد. این اجزا در کنار هم با اثرات سینرژیستیک  قادرند به خوبی ویروسهای بدون پوشش بخصوص ویروس گامبورو را از بین ببرند.

آخرین تحقیقات علمی نشان‌می‌دهد مواد ضدعفونی کننده فنلی و یدوفور قادر به از بین بردن ویروس گامبورو نیستند.

در موارد بروز گامبورو در گله نیز با توجه به اثرات مناسب آلدکول ۰۳ جهت از بین بردن ویروس گامبورو می توان با غلظت ۰٫۲۵ درصد (۱ لیتر آلدکول در ۴۰۰ لیتر آب) و با استفاده از دستگاه بخور در فضای سالن برای جلوگیری از پیشرفت بیماری، گله را ۲ بار در روز بخور دهید.

آلدکول۰۳ علیه طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌های بیماریزا فعال بوده و در بیش از ۳۰ کشور دنیا به ثبت رسیده است.

آلدکول۰۳ دارای خواص کلی زیر است:

• خاصیت میکروب کشی قوی
• ترکیب بیوسیدی وسیع الطیف (ضد میکروبها و ویروسها)
• فعال در حضور مواد آلی
• غیر مخرب، غیر خورنده
• PH خنثی در فرم رقیق شده
• طولانی اثر
• قابلیت نفوذ بالا
• قابلیت تجزیه زیستی آلدکول بالای ۸۰ درصد می‌باشد که این ویژگی نظر متخصصین و صاحب نظران زیست محیطی کشورهای اروپایی را به خود جلب نموده است.

حساسیت ارگانیسم‌های مختلف به آلدکول ۰۳:

۱- مایکوپلاسما (Mycoplasma) : به شدت حساس

۲- باکتریهای گرم مثبت (Gram +) : به شدت حساس

۳- باکتریهای گرم منفی (Gram -) : به شدت حساس

۴- پزودوموناس (Pseudomonas) : به شدت حساس

۵- ریکتزیا (Rikettsiae) : حساس

۶- ویروسهای پوشش دار : به شدت حساس

۷- ویروسهای بدون پوشش: به شدت حساس

۸- کلامیدیا (Chlamydia) : حساس

۹- اسپور قارچها (Fungal Spores) : حساس

۱۰- باکتریهای اسید فاست : حساس

۱۱- اسپور باکتریها (Bacterial Spores) : حساس

۱۲- کوکسیدیا (Coccidia) : کمی حساس

غلظت وطیف اثر میکروبی به تفکیک ارگانیسم:

مقایسه اثر ضدعفونی کننده های مختلف در دامپروری:

امروزه تقریباً بطور دائم با گزارشاتی از شیوع بیماری گامبورو حاد در بسیاری از کشورهای دنیا مواجه هستیم. بیماری گامبورو خسارات اقتصادی بسیاری برای صنعت طیور به همراه دارد. جهت کنترل بیماری و جلوگیری از انتشار ویروس گامبورو دو روش متفاوت پیشنهاد شده‌است:

۱- اجرای برنامه ضدعفونی در سطح وسیع بدون استفاده از واکسن زنده همراه با رعایت کلیه استانداردهای مربوط به بهداشت محیط

۲- اجرای برنامه ضدعفونی در سطح وسیع همراه با برنامه واکسیناسیون با استفاده از واکسن زنده

بااجرای برنامه واکسیناسیون درگله‌های مادرمی‌توان ایمنی نسبتاً مناسبی درگله وجوجه ها‌ی تولیدی آن ایجاد نمود وبا استفاده از برنامه ریزی و کاربرد مواد ضدعفونی مناسب (که به طور مؤثری قادر به از بین بردن ویروس گامبورو باشند) به راحتی این بیماری قابل کنترل خواهد بود.

الف) برنامه ضدعفونی در برابر بیماری بورس عفونی ( بیماری گامبورو ) در مناطق آلوده:

تحقیقات نشان می‌دهد که ویروس گامبورو قادر است فعالیت خود را برای مدت طولانی در سالن وبستر حفظ نماید . بنابراین با ورود گله جدید به سالن حتی قبل از تعیین زمان واکسیناسیون، جوجه‌ها در چالش با ویروس حاد ناشی از گله قبلی قرار خواهند گرفت. بنابراین انتخاب و مصرف ماده ضدعفونی مناسب به منظور از بین بردن ویروس و جلوگیری از انتشار بیماری و کاهش شدت بیماری به کمترین سطح امری کاملاً ضروری است .

در اروپا مصرف آلدکول۰۳ جهت کنترل بیماری تحت شرایط فارم با موفقیت بسیاری همراه بوده است.جهت اجرای برنامه کنترل بیماری اقدامات زیر ضروری است :

۱-تمیز کردن سالن:

قبل از شستشو و ضدعفونی کردن سالن ابتدا کلیه وسایل را از سالن خارج نموده و سپس بستر موجود در سالن باید تخلیه شده و در نقطه مناسبی خارج از سالن جمع آوری شود.

توصیه می شود در روزهای بارانی روی کود جمع آوری شده کاملاً پوشانده شود تا از پخش شدن آن در محیط اطراف جلوگیری شود.

۲-شستشوی کامل:

– ابتدا کلیه سطوح اعم ازکف سالن، دیوارها ، سقف و وسایل ثابت سالن و غیره رابا مخلوطی‌ازآب ویک ماده شوینده محلول درآب کاملاًخیس نمایید.

– محلول تحت فشار پایین یا به صورت کف به روی سطوح پاشیده شود.

– پس از ۶۰ دقیقه سطوح را به خوبی بشویید. در این مرحله نباید اجازه داد تا سطوح مذکور‌خشک ‌شوند.

– سپس با وسایل مخصوص و با فشار بسیار بالا کلیه سطوح را به روش اسپری با فشار شسته و تخلیه کنید.

– فشار دستگاه باید بین ۸۰-۵۰ بار باشد.

– جریان آب باید حدود۱۲۰۰ لیتر در ساعت در نظر گرفته شود .

– زاویه پاشش حدود ۲۵ درجه در نظر گرفته شود.

– فاصله دستگاه اسپری تا سطوح مورد نظر بیش از ۲۵ سانتی متر نباشد.

– مطمئن شوید کلیه وسایل قبل از استقرار مجدد کاملاً تمیز شده باشد.

– مزایای این روش:

۱- مصرف آب کمتر

۲- ضدعفونی مؤثرتر

۳-ضدعفونی کردن مطلوب:

– از تمیز بودن کلیه سطوح مطمئن شوید.

– سپس کلیه سطوح سالن را با آلدکول ۰٫۲۵ تا ۰٫۵ درصد (رقت ۱/۴۰۰ تا ۱/۲۰۰) ضدعفونی نمایید.

– ضدعفونی باید تحت فشار انجام گیرد.برای این منظور باید از کپسولهای فشار و وسایل مخصوص استفاده شود.

– مقدارمصرف وسرعت پاشش باید درحد۳۰۰ میلی‌لیتردر متر مربع باشد.

– همچنین کلیه وسایل قبل از ورود و نصب مجدد به سالن نیز باید با محلول ۱-۰٫۵ درصد آلدکول ضدعفونی شوند.

۴-ضد عفونی به روش مه پاشی:

توصیه می شود قبل از ورود گله جدید به سالن ، فضای سالن و وسایل مجدداً با استفاده از اسپری آلدکول ضدعفونی شوند. برای این منظور توصیه می‌شود ۱ لیتر محلول آلدکول با ۱ لیتر آب مخلوط شده که این مقدار برای ضدعفونی کردن ۱۰۰۰ متر مکعب فضای سالن کافی است.

ب)برنامه ‌ضدعفونی‌جهت‌پیشگیری‌ازبیماری‌درهنگام‌حضورگله‌درسالن:

ویروس گامبورو می‌تواند توسط کارگران، وسایط نقلیه و سایر وسایل و ابزار آلات از مناطق آلوده به مناطق عاری از بیماری انتقال یابد.بنابراین توصیه می‌شود حتماً از یک ماده ضدعفونی کننده مؤثر استفاده شود.

۱-کلیه جوجه های درگیرو لاشه های درون سالن باید هرچه سریعتر از درون سالن خارج شده و به روش صحیح دفن شوند.

۲- با استفاده از دستگاه مه پاش به آرامی محلول آلدکول با غلظت ۱ لیتر در ۴۰۰ لیتر آب به روی گله اسپری شود.

توصیه می‌شود در هنگام بروز بیماری دو بار در روز این عمل انجام گیرد.این اقدام از بروز عفونت‌های ثانویه جلوگیری نموده و از شدت بیماری گامبورو نیز به طور چشمگیری می‌کاهد.

ج)ضدعفونی محیطی(منطقه‌ای):

همانطور که پیشتر عنوان گردید ویروس گامبورو قادر است توسط کارگران ، وسایل نقلیه و کلیه مواد از منطقه آلوده به سایر مناطق پاک انتقال یابد. تنها اجرا نمودن برنامه های مؤثر پیشگیری می تواند خطر بروز عفونت را کاهش دهد.

در این خصوص توصیه های زیر پیشنهاد می‌گردد:

۱- از ورود افراد متفرقه به درون سالنها جلوگیری نمایید.

۲- محلول‌ضدعفونی‌کننده‌آلدکول‌بایدپس‌ازتعویض‌لباس‌کلیه‌افرادی‌که وارد سالن می‌شوند و پوشیدن لباسهای مخصوص (شامل لباس‌یکسره،چکمه مخصوص و…) درسالن استفاده شود. همچنین باید مطمئن شد افراد قبل ازورودبه سالن دستهای‌خود را شسته و ضدعفونی نموده باشند.

۳- از ورود وسایل متفرقه به درون مزرعه جلوگیری به عمل آورید. قبل از ورود وسایل نقلیه نیز به درون مزرعه چرخهای آنها باید کاملاً شسته و ضدعفونی شوند.

۴- قبل از ورود هروسیله به درون سالن باید کاملاً آن را ضدعفونی نمود.

۵- در محل درب ورودی سالن از تشت ضدعفونی استفاده نمایید. برای این منظور می‌توان از آلدکول با رقت های توصیه شده استفاده نمود.

مقدار مصرف:

۱-جهت ضدعفونی در شرایط معمولی برای پیشگیری ۰٫۲۵ درصد (۱ لیتر آلدکول ۰۳ در ۴۰۰ لیتر آب)

۲-جهت ضدعفونی در شرایط بحرانی و بروز بیماری ۰٫۵ درصد(۱ لیتر آلدکول ۰۳ در ۲۰۰ لیتر آب)

آلدکول ۰۳ را می‌توان برای ضدعفونی نمودن تمامی سطوح نظیر کف سالنها، دیوارها، وسائل حمل و نقل و غیره، در تمامی اماکن زیر به کار برد:

سالنهای مرغداری، باکس پرورش گوساله، گاوداریها، مراکز تحقیقاتی دامپزشکی و آزمایشگاهها، مراکز تلقیح مصنوعی، کشتارگاههای دام و طیور، کارخانجات جوجه کشی و … .

آلدکول ۰۳ را می‌توان به طرق زیر مصرف نمود:

اسپری روی سطوح، شستشوی سطوح با دستگاههای فشار قوی، استفاده از کپسولهای کف، مه پاشی.

آلدکول ۰۳ موثر برویروس‌های بدون پوشش و پوشش‌دار:

علیرغم تلاش گسترده‌ای که بشر تا کنون برای از بین بردن میکروارگانیسم های بیماریزا داشته تنها توانسته است تعداد اندکی از آنها را ریشه کن سازد . این نکته به تنهایی می‌رساند که عوامل بیماریزا قادرند بقاء خود را در طبیعت حفظ نموده و در طبیعت جاودانه شوند لیکن زنده ماندن آنها به فاکتورهای متعددی از جمله توانایی خروج از بدن حیوان آلوده در زمان حیات و یا بعد از مرگ آن ، توانایی حفظ حیات در محیط خارج از بدن ، دارا بودن قابلیت سرایت به بدن حیوان حساس و توانایی کلونیزه شدن و تولید بیماری در میزبان دیگر بستگی دارد. حیوانات آلوده میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا را دفع نموده و محیط اطراف خود را آلوده می‌کنند . در واقع این اولین و حیاتی‌‌ترین‌ مرحله در چرخه ماندگاری این عوامل در محیط محسوب می‌شود ، بنابراین از زمانیکه بشر به دخالت این عوامل در بروز بیماریها پی برده همواره در تکاپوی پیدا نمودن راههای پیشگیری و کنترل آنها نیز بوده است.

راههای پیشگیری و کنترل بیماریهای عفونی :

۱- ایمن نمودن حیوانات حساس از طریق واکسیناسیون و یا استفاده از آنتی بیوتیکها به منظور پیشگیری از وقوع بیماری و یا درمان بیماری ایجاد شده

۲- متوقف نمودن راههای انتقال بیماری از طریق:

– تمیز نمودن کامل ساختمانها و محلهای نگهداری حیوانات قبل از ورود آنها

– فراهم نمودن هوای تمیز و تهویه مطبوع

– از بین بردن ناقلین بیماریها مثل پرندگان ، حشرات، جوندگان و سگها

– خارج نمودن مناسب کود و سایر فضولات خارجی و لاشه حیوانات بویژه اگر در اثر یک بیماری عفونی مرده باشند.

– فراهم نمودن آب و غذای سالم

تا کنون راههای زیادی برای دستیابی به این اهداف مورد استفاده قرار گرفته است ولی در این بین ضدعفونی کننده‌ها نقش بسزایی ایفا می‌کنند . البته باید توجه داشت که اگر این مواد به تنهایی به کار گرفته شوند اثر مناسبی از خود نشان نخواهند داد لذا برای دستیابی به حداکثر اثرات ضدعفونی کنندگی باید محیط را کاملاً از حضور باقیمانده‌ های خوراک ، آشغال و فضولات دامی عاری نمود . حرارت و سایر عوامل فیزیکی نظیر بخار هم جزء ضدعفونی کننده‌ها محسوب می‌شوند اما در صنعت دامپزشکی ترکیبات شیمیایی عمده‌ترین و گسترده‌ترین ابزار ضدعفونی محسوب می‌شوند. واژه Disinfection به معنای تخریب و از بین بردن میکروارگانیسم های بیماریزا بر روی اشیای بی جان است زیرا اکثر ضدعفونی کننده‌ها برای بافتهای زنده مضر و مخرب هستند . درواقع ضدعفونی کردن به معنای کاهش بار میکروبی بوسیله روشهای شیمیایی و فیزیکی و تبدیل نمودن میکروارگانیسم های بیماریزا به میکروارگانیسم های بی‌خطر از طریق تغییر ساختار یا متابولیسم آنها می‌باشد. واژه های Virucide, Fungicide, sporicide ،Mycobactericide ،Bactericide به ترتیب به معنی ترکیبات کشنده باکتری‌ ، مایکوباکتریوم‌، اسپور‌، قارچ و ویروس هستند .پسوند Stasis  یا static تنها به معنی ممانعت کننده  و متوقف کننده رشد میکروارگانیسم است و اثر کشندگی را نشان نمی‌دهد.

امروزه انواع ضد عفونی‌کننده‌های شیمیایی در بازار عرضه می‌شوند بعضی از این ضدعفونی کننده‌ها تک فرمولی بوده و تنها حاوی یک ماده شیمیایی فعال هستند در حالی که برخی دیگر ترکیبی از چند ماده ضدعفونی‌کننده هستند که بصورت سنیرژیستیک  قادرند بر طیف وسیعتری از میکروارگانیسم ها تاثیر گذارند.

ضدعفونی کننده آلدکول نیز جزء ضدعفونی کننده‌های ترکیبی بود و حاوی آلدئیدها و کاتیونهای بیوسیدی (ضد‌میکروبها و ویروسها) است.

آلدئید ها:

در بین ترکیبات آلدئیدی دو ترکیب گلوتار‌آلدئید و فرمالدئید از حیث دارا بودن خواص ضدعفونی کنندگی دارای اهمیت قابل ملاحظه‌ای هستند . البته بر روی سایر ترکیبات آلدئیدی هم مطالعاتی انجام گردیده و مشخص شده است که آنها نیز دارای خواص ضدمیکروبی هستند.

گلوتارآلدئید Glutaraldehyde یا Pentanedial یک دی آلدئید ۵ کربنه با فرمول G5H8O2 و وزن مولکولی ۱۰۰ می‌باشد . این ماده دارای اشکال منومر ، دایمر ، ترایمر و پلیمر است اما شکل فعال این ترکیب فرم منو مریک آن است . خاصیت ضدمیکروبی گلوتار‌آلدئید به طور قابل توجهی به pH بستگی دارد و در pH قلیائی نسبت به pH اسیدی فعالتر است . گلوتار‌آلدئید برای باکتری‌ها و اسپور آنها، میسیلیوم و اسپور قارچها و انواع مختلف ویروسها است . این ترکیب به شدت راکتیو بوده و با افزایش pH این واکنشها هم افزایش می‌یابند اما علیرغم واکنش پذیری بالای گلوتارآلدئید، مواد آلی تاثیر کمی بر فعالیت ضدمیکروبی آن دارند. در پزشکی از گلوتارآلدئید برای ضدعفونی و استرلیزاسیون انواع تجهیزات اندوسکوپی بویژه سیستوسکوپ و تجهیزات بیهوشی که در اثر استرلیزاسیون حرارتی آسیب می‌بینند استفاده می‌شود . در دامپزشکی نیز برای ضدعفونی‌کردن ابزار و وسایل و ساختمانها از آن استفاده می‌شود. خاصیت ضدمیکروبی گلوتار‌آلدئید مربوط به تاثیر دو گروه آلدئیدی آن بر سطح سلولهای باکتری است . مطالعات زیادی نشان داده است که گروهای آلدئیدی این ترکیب به طور محکمی به لایه های خارجی سلولی متصل می‌شوند و به خاطر همین واکنش در ساختار خارجی سلول سنتز DNA،RNA و پروتئین مهار می‌گردد. درخصوص واکنش گلوتارآلدئید با اسپور باکتریها مطالعات نشان داده شده است که محلول اسیدی این ترکیب تنها می‌تواند در سطح اسپورها تغییر ایجاد کند و در سطح نیز باقی بماند در حالیکه محلول قلیائی آن می‌تواند دیواره اسپور را سوراخ نماید بنابراین فعال کننده‌های قلیایی می‌توانند سوراخ شدن جدار اسپور و واکنش گلوتار آلدئید با ترکیبات قشر یا هسته اسپورها را تسریع و تسهیل نماید . اصلی ترین ترکیب تشکیل دهنده دیواره بسیاری از قارچها ومخمرها کیتین است که شبیه پپتید گلایکان دیواره باکتریهاست، بنابراین محل واکنش گلوتارآلدئید همین ناحیه می‌باشد . در ویروسها هدفهای اصلی گلوتارآلدئید اسیدهای نوکلئیک ،پروتئین‌ها و ترکیبات غشایی هستند . از آنجاییکه واکنش گلوتار‌آلدئید با پروتئین‌ها به اثبات رسیده است بنابراین به نظر می‌رسد که پروتئین های کپسید ویروس یا آنزیم‌های اختصاصی ویروسی محلهای اولیه واکنش گلوتارآلدئید باشند.

فرمالدئید یا METHANAL  گازی است با بوی تند و بدون رنگ که در آب و الکل به خوبی حل می‌شود و در هر دو حالت محلول یا گازی ماده ضدعفونی‌کننده موثری است . فرمالدئید در شکل گازی خود علیه باکتریها ، قارچها ، هاگها و بسیاری از ویروسها موثر است اما خاصیت اسپوروسیدی آن از گلوتارآلدئید کمتر است . فرمالدئید همانند عوامل آلکیله کننده عمل نموده و پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک را با گروهای هیدروکسی متیل استخلاف می‌کند. فرمالدئید برخی از ویروسها را بدون تغییر خواص پادگنی اختصاصی از بین برده و غیرفعال می‌کند و از این نظر در تهیه واکسنهای غیرفعال ویروسی مورد مصرف دارد. این ماده همچنین توکسین‌ها را با حفظ خاصیت پادگنی غیرفعال می‌نماید و سرانجام توکسویئد بدست می‌آید. از فرم گازی این ماده برای ضدعفونی نمودن تخم مرغ در سالنهای جوجه کشی استفاده می‌شود. فرمالدئید به سرعت در محیط تخریب می‌شود و در محیط و غذا تجمع نمی‌یابد. درخصوص سرطانزایی این ترکیب باید در نظر داشت که عوامل متعددی بر بروز این روند موثرند از جمله این عوامل می‌توان به غلظت فرمالدئید، میزان مصرف، ابعاد اتاق ، نحوه تهویه ، مدت زمان در معرض قرارگیری و نحوه کاربرد آن اشاره نمود. رقت نهایی فرمالدئید در محلول ضدعفونی رقیق شده مثلاً ۱/۲۰۰ و ۱/۴۰۰ از جمله فاکتورهای کاهش دهنده غلظت فرمالدئید است . از سوی دیگر با توجه به اینکه فرمالدئید یک ماده بسیار فعال است مقدار قابل توجهی از آن در مواجهه با بار میکروبی و ناخالصی‌های موجود در محیط و یا توسط اکسیداسیون و تبدیل شدن به اسید فرمیک در محیط غیرفعال می‌شود و تنها مقدار اندکی از آن تبخیر شده و وارد فضا می‌گردد . براساس آزمایشات انجام شده بر‌روی آلدکول قابلیت تجزیه زیستی آن بالای ۸۰ درصد برآورد شده که این ویژگی نظر متخصصین و صاحب نظر‌ان زیست محیطی کشورهای اروپایی را به خود جلب نموده است . همچنین بر اساس مطالعات انجام شده برای اینکه فرمالدئید بتواند در یک فرد سرطان ایجاد کند او باید زمان طولانی در حدود دوره زندگیش در معرض این ترکیب قرار گیرد درحالیکه زمان مصرف آلدکول کوتاه بوده و از سوی دیگر دائمی هم نیست.

به طور کلی هرگز نباید فراموش کرد که استفاده هر ترکیب شیمیایی بدون رعایت اصول ایمنی و توصیه‌های شرکت‌های تولید کننده می‌تواند باعث بروز انواع مشکلات و بیماریها و حتی سرطان شود. بنابراین رعایت کلیه اصول ایمنی از جمله پوشیدن لباس مناسب و استفاده از ماسک می‌تواند از بروز چنین مواردی جلوگیری نماید.

ترکیبات چهارتایی آمونیوم :

اگر چه هنوز گستره فعالیت ترکیبات چهارتایی آمونیوم به طور جزئی و کامل مشخص نشده است ولی مصادیقی از وجود خاصیت ضدمیکروبی انواع کاتیونیک این ترکیبات وجود دارد. در اینجا یاد آور می‌گردد که این ترکیبات جزء سورفاکتانتها محسوب شده و در ساختار مولکول خود واجد دو ناحیه آبدوست (قطبی) و آبگریز(غیرقطبی) هستند و بسته به شارژ الکتریکی یا یونیزه بودن گروه آبدوست به گروهای آنیونیک ،کاتیونیک ، غیر یونی و آمفولیتیک (آمفوتریک) تقسیم می‌شوند. رایجترین سورفاکتانتهای کاتیونیک ترکیبات چهارتایی آمونیوم (QACs) هستند. QAC‌ها کشش سطحی را کاهش داده و جذب سطوح دارای بارالکتریکی منفی از جمله میکروارگانیسم ها می‌شوند. QAC‌ها پروتئین‌های باکتریایی و قارچی را دناتوره کرده، بر روی واکنشهای متابولیک سلولی تاثیر می‌گذارند و باعث نشست مواد و ترکیبات حیاتی سلول به بیرون و در نهایت مرگ سلولی می‌شوند . QAC‌ها به انواع زیر تقسیم می‌شوند:

– نسل اول : Benzalkonium chloride  ها (مثل بنزاکلونیوم کلراید) نسل اول QAC‌ها حداقل فعالیت نسبی باکتریسیدی را دارد و به عنوان نگهدارنده (Preservative)  مورد استفاده قرار می‌گیرد.

– نسل دوم : بنزاکلونیوم کلراید‌های دارای گروهای استخلافی مثل آلکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلراید. جانشین شدن هیدروژن حلقه آروماتیک با گروههای کلرین، متیل و یا اتیل باعث تولید QAC‌هایی با قدرت باکتریوسیدی بالا می‌شود .

– نسل سوم : QAC های دوتایی مثل مخلوط مساوی از آلکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلراید و آلکیل دی متیل اتیل بنزیل آمونیوم کلراید. این مخلوط با دارا بودن دو QAC اختصاصی باعث افزایش فعالیت باکتریسیدی ،در افزایش قدرت شویندگی و افزایش بی‌خطری برای مصرف کننده (سمیت بالنسبه کمتر) می‌شود.

– نسل چهارم : QAC های دوقلو یا دارای دو زنجیره دی الکیل متیل آمین مثل دی دسیل دی متیل آمونیوم کلراید یا دیوکتیل دی متیل آمونیوم کلراید. این گروه از QAC‌ها از لحاظ خاصیت جرمیسیدی کف کنندگی پایین و افزایش مقاومت در برابر بار پروتیئنی و سختی آب بر سایر انواع QAC ها ارجحیت دارند.

– نسل پنجم : مخلوطی از QAC های نسل چهارم و دوم مثلاً دی دسیل دی متیل آمونیوم کلراید به همراه آلکیل دی‌متیل بنزیل آمونیوم کلراید هستند. نسل پنجم QAC ها خاصیت جرمی سیدی  دارند و در هر شرایطی می‌توانند علیه اجرام میکروبی تاثیر گذار باشند. درضمن این دسته از QAC ها برای مصرف‌کننده هم بی‌خطر هستند . سایر ترکیبات موجود در یک ضدعفونی‌کننده که فاقد خاصیت جرمی سیدی هستند نیز روی بازده و عملکرد آن موثرند . QAC‌ها به شدت به آب سخت حساسند و معمولاً در این شرایط باید یک ترکیب شلاته کننده نیز در فرمولاسیون ضدعفونی‌کننده به کار رود . سورفاکتانتها یکی از مهمترین ترکیبات موجود در ضدعفونی‌کننده‌‌ها هستند . این ترکیبات به منظور مرطوب نمودن یکنواخت سطوح و افزایش خاصیت شویندگی به کار می‌روند . معمولا ً برای افزایش قابلیت فعالیت در آبهای سخت ترکیبات شلاته کننده‌ای مثل EDTA به فرمولاسیون ضدعفونی‌کننده‌ها افزوده می‌شوند. همچنین خود این ترکیبات نیز شلاته کردن کلسیم و منیزیوم در داخل ارگانیسم خاصیت ضدمیکروبی ضد‌عفونی ‌کننده‌ها را افزایش می‌دهند.